小园赋

  若夫一枝之上,巢父得安巢之所;一壶之中,壶公有容身之地。况乎管宁藜床,虽穿而可座;嵇康锻灶,既暖而堪眠。岂必连闼洞房,南阳樊重之第;赤墀青锁,西汉王根之宅。余有数亩敝庐,寂寞人外,聊以拟伏腊,聊以避风霜。虽复晏婴近市,不求朝夕之利;潘岳面城,且适闲居之乐。况乃黄鹤戒露,非有意于轮轩;爰居避风,本无情于钟鼓。陆机则兄弟同居,韩康则舅甥不别,蜗角蚊睫,又足相容者也。

  尔乃窟室徘徊,聊同凿坯。桐间露落,柳下风来。琴号珠柱,书名玉杯。有棠梨而无馆,足酸枣而非台。犹得敧侧八九丈,纵横数十步,榆柳两三行,梨桃百余树。拔蒙密兮见窗,行敧斜兮得路。蝉有翳兮不惊,雉无罗兮何惧!草树混淆,枝格相交。山为篑覆,地有堂坳。藏狸并窟,乳鹊重巢。连珠细菌,长柄寒匏。可以疗饥,可以栖迟,崎岖兮狭室,穿漏兮茅茨。檐直倚而妨帽,户平行而碍眉。坐帐无鹤,支床有龟。鸟多闲暇,花随四时。心则历陵枯木,发则睢阳乱丝。非夏日而可畏,异秋天而可悲。

  一寸二寸之鱼,三竿两竿之竹。云气荫于丛蓍,金精养于秋菊。枣酸梨酢,桃榹李薁。落叶半床,狂花满屋。名为野人之家,是谓愚公之谷。试偃息于茂林,乃久羡于抽簪。虽有门而长闭,实无水而恒沉。三春负锄相识,五月披裘见寻。问葛洪之药性,访京房之卜林。草无忘忧之意,花无长乐之心。鸟何事而逐酒?鱼何情而听琴?

  加以寒暑异令,乖违德性。崔骃以不乐损年,吴质以长愁养病。镇宅神以薶石,厌山精而照镜。屡动庄舄之吟,几行魏颗之命。薄晚闲闺,老幼相携;蓬头王霸之子,椎髻梁鸿之妻。燋麦两瓮,寒菜一畦。风骚骚而树急,天惨惨而云低。聚空仓而雀噪,惊懒妇而蝉嘶。

  昔草滥于吹嘘,籍文言之庆余。门有通德,家承赐书。或陪玄武之观,时参凤凰之墟。观受釐于宣室,赋长杨于直庐。

  遂乃山崩川竭,冰碎瓦裂,大盗潜移,长离永灭。摧直辔于三危,碎平途于九折。荆轲有寒水之悲,苏武有秋风之别。关山则风月凄怆,陇水则肝肠断绝。龟言此地之寒,鹤讶今年之雪。百龄兮倏忽,光华兮已晚。不雪雁门之踦,先念鸿陆之远。非淮海兮可变,非金丹兮能转。不暴骨于龙门,终低头于马坂。谅天造兮昧昧,嗟生民兮浑浑。

注释

  一枝之上,巢父便得栖身之处:一壶之中,壶公就有安居之地。何况管宁有藜木床榻,虽磨损穿破但仍可安坐;嵇康打铁之灶,既能取暖又可睡眠其上。难道一定要有南阳樊重那样门户连属的高堂大厦;西汉王根那样绿色阶台、青漆门环的官舍!我有几亩小园一座破旧的小屋,寂寥清静与喧嚣尘世隔绝。姑且能与祭祀伏腊的阔屋相比,姑且能以此避风遮霜。虽像晏婴住宅近市,但不求朝夕之利;虽同潘岳面城而居,却可享安然闲居之乐。况且鹤鸣仅为警露,非有意乘华美之车;爰居鸟只是避风,本无心于钟鼓之祭。陆机、陆云兄弟也曾共同挤住一处,殷浩、韩伯舅甥相伴居住也不加区别。蜗牛之角,蚊目之睫,都足以容身。

  于是徘徊于土筑小屋之中,聊同于颜阖破避而逃的住处。梧桐零落纷落,柳下清风徐来。有珠柱之琴弹奏,有《玉杯》名篇诵读。棠梨茂郁而无宏奢宫馆,酸枣盛多而无华美台榭。还有不规则的小园八九丈,纵横几十步,榆柳两三行,梨桃百余棵。拨开茂密的枝叶即见窗,走过曲折的幽径可得路。蝉有树荫隐蔽不惊恐,雉无罗网捕捉不惧怕。草树混杂,枝干交叉。一篑土为山,一小洼为水。与藏狸同窟而居,与乳鹊并巢生活。细茵连若贯珠,葫芦绵蔓高挂。在此可以解饿,可以栖居。狭室高低不平,茅屋漏风漏雨。房檐不高能碰到帽子,户们低小直身可触眼眉。帐子简朴,床笫简陋。鸟儿悠闲慢舞,花随四时开落。心如枯木,寂然无绪;发如乱丝,蓬白不堪。不怕炎热的夏日,不悲萧瑟的秋天。

注音版

xiǎo yuán fù小园赋nán běi cháo南北朝yǔ xìn庾信
   ruò fú yī zhī zhī shàng.  若夫一枝之上。cháo fù dé ān cháo zhī suǒ yī hú zhī zhōng.巢父得安巢之所;一壶之中。hú gōng yǒu róng shēn zhī dì.壶公有容身之地。kuàng hū guǎn níng lí chuáng.况乎管宁藜床。suī chuān ér kě zuò jī kāng duàn zào.虽穿而可座;嵇康锻灶。jì nuǎn ér kān mián.既暖而堪眠。qǐ bì lián tà dòng fáng.岂必连闼洞房。nán yáng fán zhòng zhī dì chì chí qīng suǒ.南阳樊重之第;赤墀青锁。xī hàn wáng gēn zhī zhái.西汉王根之宅。yú yǒu shù mǔ bì lú.余有数亩敝庐。jì mò rén wài.寂寞人外。liáo yǐ nǐ fú là.聊以拟伏腊。liáo yǐ bì fēng shuāng.聊以避风霜。suī fù yàn yīng jìn shì.虽复晏婴近市。bù qiú zhāo xī zhī lì pān yuè miàn chéng.不求朝夕之利;潘岳面城。qiě shì xián jū zhī lè.且适闲居之乐。kuàng nǎi huáng hè jiè lù.况乃黄鹤戒露。fēi yǒu yì yú lún xuān yuán jū bì fēng.非有意于轮轩;爰居避风。běn wú qíng yú zhōng gǔ.本无情于钟鼓。lù jī zé xiōng dì tóng jū.陆机则兄弟同居。hán kāng zé jiù shēng bù bié.韩康则舅甥不别。wō jiǎo wén jié.蜗角蚊睫。yòu zú xiāng róng zhě yě.又足相容者也。13    ěr nǎi kū shì pái huái.  尔乃窟室徘徊。liáo tóng záo pī.聊同凿坯。tóng jiān lù luò.桐间露落。liǔ xià fēng lái.柳下风来。qín hào zhū zhù.琴号珠柱。shū míng yù bēi.书名玉杯。yǒu táng lí ér wú guǎn.有棠梨而无馆。zú suān zǎo ér fēi tái.足酸枣而非台。yóu dé jī cè bā jiǔ zhàng.犹得敧侧八九丈。zòng héng shù shí bù.纵横数十步。yú liǔ liǎng sān xíng.榆柳两三行。lí táo bǎi yú shù.梨桃百余树。bá méng mì xī jiàn chuāng.拔蒙密兮见窗。xíng jī xié xī dé lù.行敧斜兮得路。chán yǒu yì xī bù jīng.蝉有翳兮不惊。zhì wú luó xī hé jù!雉无罗兮何惧!cǎo shù hùn xiáo.草树混淆。zhī gé xiāng jiāo.枝格相交。shān wèi kuì fù.山为篑覆。dì yǒu táng ào.地有堂坳。cáng lí bìng kū.藏狸并窟。rǔ què zhòng cháo.乳鹊重巢。lián zhū xì jūn.连珠细菌。cháng bǐng hán páo.长柄寒匏。kě yǐ liáo jī.可以疗饥。kě yǐ qī chí.可以栖迟。qí qū xī xiá shì.崎岖兮狭室。chuān lòu xī máo cí.穿漏兮茅茨。yán zhí yǐ ér fáng mào.檐直倚而妨帽。hù píng xíng ér ài méi.户平行而碍眉。zuò zhàng wú hè.坐帐无鹤。zhī chuáng yǒu guī.支床有龟。niǎo duō xián xiá.鸟多闲暇。huā suí sì shí.花随四时。xīn zé lì líng kū mù.心则历陵枯木。fā zé suī yáng luàn sī.发则睢阳乱丝。fēi xià rì ér kě wèi.非夏日而可畏。yì qiū tiān ér kě bēi.异秋天而可悲。13    yī cùn èr cùn zhī yú.  一寸二寸之鱼。sān gān liǎng gān zhī zhú.三竿两竿之竹。yún qì yīn yú cóng shī.云气荫于丛蓍。jīn jīng yǎng yú qiū jú.金精养于秋菊。zǎo suān lí cù.枣酸梨酢。táo sī lǐ yù.桃榹李薁。luò yè bàn chuáng.落叶半床。kuáng huā mǎn wū.狂花满屋。míng wéi yě rén zhī jiā.名为野人之家。shì wèi yú gōng zhī gǔ.是谓愚公之谷。shì yǎn xī yú mào lín.试偃息于茂林。nǎi jiǔ xiàn yú chōu zān.乃久羡于抽簪。suī yǒu mén ér zhǎng bì.虽有门而长闭。shí wú shuǐ ér héng chén.实无水而恒沉。sān chūn fù chú xiāng shí.三春负锄相识。wǔ yuè pī qiú jiàn xún.五月披裘见寻。wèn gě hóng zhī yào xìng.问葛洪之药性。fǎng jīng fáng zhī bo lín.访京房之卜林。cǎo wú wàng yōu zhī yì.草无忘忧之意。huā wú cháng lè zhī xīn.花无长乐之心。niǎo hé shì ér zhú jiǔ?鸟何事而逐酒?yú hé qíng ér tīng qín?鱼何情而听琴?13    jiā yǐ hán shǔ yì lìng.  加以寒暑异令。guāi wéi dé xìng.乖违德性。cuī yīn yǐ bù lè sǔn nián.崔骃以不乐损年。wú zhì yǐ zhǎng chóu yǎng bìng.吴质以长愁养病。zhèn zhái shén yǐ mái shí.镇宅神以薶石。yàn shān jīng ér zhào jìng.厌山精而照镜。lǚ dòng zhuāng xì zhī yín.屡动庄舄之吟。jǐ xíng wèi kē zhī mìng.几行魏颗之命。báo wǎn xián guī.薄晚闲闺。lǎo yòu xiāng xié péng tóu wáng bà zhī zǐ.老幼相携;蓬头王霸之子。chuí jì liáng hóng zhī qī.椎髻梁鸿之妻。jiāo mài liǎng wèng.燋麦两瓮。hán cài yī qí.寒菜一畦。fēng sāo sāo ér shù jí.风骚骚而树急。tiān cǎn cǎn ér yún dī.天惨惨而云低。jù kōng cāng ér què zào.聚空仓而雀噪。jīng lǎn fù ér chán sī.惊懒妇而蝉嘶。13    xī cǎo làn yú chuī xū.  昔草滥于吹嘘。jí wén yán zhī qìng yú.籍文言之庆余。mén yǒu tōng dé.门有通德。jiā chéng cì shū.家承赐书。huò péi xuán wǔ zhī guān.或陪玄武之观。shí cān fèng huáng zhī xū.时参凤凰之墟。guān shòu lí yú xuān shì.观受釐于宣室。fù zhǎng yáng yú zhí lú.赋长杨于直庐。13    suì nǎi shān bēng chuān jié.  遂乃山崩川竭。bīng suì wǎ liè.冰碎瓦裂。dà dào qián yí.大盗潜移。zhǎng lí yǒng miè.长离永灭。cuī zhí pèi yú sān wēi.摧直辔于三危。suì píng tú yú jiǔ zhé.碎平途于九折。jīng kē yǒu hán shuǐ zhī bēi.荆轲有寒水之悲。sū wǔ yǒu qiū fēng zhī bié.苏武有秋风之别。guān shān zé fēng yuè qī chuàng.关山则风月凄怆。lǒng shuǐ zé gān cháng duàn jué.陇水则肝肠断绝。guī yán cǐ dì zhī hán.龟言此地之寒。hè yà jīn nián zhī xuě.鹤讶今年之雪。bǎi líng xī shū hū.百龄兮倏忽。guāng huá xī yǐ wǎn.光华兮已晚。bù xuě yàn mén zhī yǐ.不雪雁门之踦。xiān niàn hóng lù zhī yuǎn.先念鸿陆之远。fēi huái hǎi xī kě biàn.非淮海兮可变。fēi jīn dān xī néng zhuǎn.非金丹兮能转。bù bào gǔ yú lóng mén.不暴骨于龙门。zhōng dī tóu yú mǎ bǎn.终低头于马坂。liàng tiān zào xī mèi mèi.谅天造兮昧昧。jiē shēng mín xī hún hún.嗟生民兮浑浑。

^回到顶部^